DANIŞTAY KARARLARI IŞIĞINDA LPG PİYASASINDA SORUMLU MÜDÜR BELGESİNE SAHİP OLMAYAN SORUMLU MÜDÜR ÇALIŞTIRILMASI

Sorumlu müdür, nitelik, yetki ve sorumlulukları Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Eğitim Ve Sorumlu Müdür Yönetmeliğinde “Yönetmelik” belirlenen ve LPG piyasasında otogaz istasyonunda ve dolum tesisinde görev yapan personeldir.

“Yönetmelik” gereğince LPG piyasasında otogaz istasyonunda ve dolum tesisinde görev yapacak sorumlu müdürlerin TMMOB’a bağlı meslek odaları tarafından düzenlenecek eğitim programlarına katılarak sorumlu müdür sertifikası almaları zorunlu tutulmuştur.

Sorumlu müdür sertifikasının geçerlilik süresi beş yıldır. Süresi biten sertifikalar TMMOB’ye bağlı meslek odaları tarafından aynı süre için yenilenir.

Dolum tesisi ve otogaz istasyonunda sorumlu müdür çalıştırılması zorunludur. Bir sorumlu müdür, bir dolum tesisinde veya aynı il sınırları içerisinde en fazla üç otogaz istasyonunda görev alabilir.

Dolum tesislerinde sorumlu müdür olacak kişilerin çevre, elektrik, elektronik, elektrik ve elektronik, endüstri, enerji sistemleri, kimya, makine, inşaat, mekatronik, petrol ve doğalgaz mühendislik fakültelerinden veya fakültelerin kimya bölümünden veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt içi veya yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olması veya diğer bölümlerden mezun olmakla beraber çevre, elektrik, elektronik, elektrik ve elektronik, endüstri, enerji sistemleri, inşaat, kimya, makine, mekatronik veya petrol ve doğalgaz mühendisliği veya kimya dalında en az yüksek lisans yapmış olması gerekir.

Otogaz istasyonlarında sorumlu müdür olacak kişilerin meslek yüksekokullarının kimya teknolojisi, elektronik teknolojisi, makine, mekatronik, elektrik, enerji tesisleri işletmeciliği, doğalgaz ve tesisatı teknolojisi, gaz ve tesisatı teknolojisi, rafineri ve petro-kimya teknolojisi programlarından veya teknoloji veya mühendislik fakültelerinden veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt içi veya yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olması veya 6269 sayılı Kimyagerlik ve Kimya Mühendisliği Hakkında Kanun kapsamında kimyager unvanını almış olmak veya diğer bölümlerden mezun olmakla beraber çevre, elektrik, elektronik, elektrik ve elektronik, endüstri, enerji sistemleri, inşaat, kimya, makine, mekatronik, petrol ve doğalgaz mühendisliği veya kimya dalında en az yüksek lisans yapmış olması gerekir.

Sorumlu müdür, tesisteki piyasa faaliyetlerinin ilgili mevzuata uygun ve emniyetli bir şekilde yürütülmesi ile yükümlüdür.

Sorumlu müdür, sorumlu olduğu tesisin ilgili mevzuata uygun ve emniyetli şekilde işletilmesinden lisans sahibi ile beraber Kuruma ve diğer kamu kurumlarına karşı sorumludur.

Sorumlu müdür sertifikası, sorumlu müdürün görevi yerine getirecek sağlık koşullarını kaybetmesi veya ölümü, sorumlu müdürün tehlikeli eylem ve/veya kötü niyet kapsamında bulunan faaliyetler içerisinde yer alması, sorumlu müdürün, “Yönetmelik”te belirtilen sayıdan fazla tesiste sorumlu müdürlük görevi üstlenmesi, sorumlu müdürün ilgili mevzuattan doğan yükümlülüklerini ifa etmemesi veya ifasında ihmal göstermesi hallerinden birinin TMMOB, yetkili mahkeme veya EPDK tarafından tespit edilmesi durumunda TMMOB tarafından iptal edilir.

Sorumlu müdür sertifikasının iptali halinde, tekrar sorumlu müdür eğitimini almak için beş yılın geçmesi zorunludur. Sorumlu müdür sertifikası, sağlık koşullarının kaybedilmesi nedeniyle iptal edilmişse, gerekli sağlık koşullarının yeniden kazanıldığının ispatlanması halinde, beş yılın geçmesi beklenmez.

Sorumlu müdür sözleşmesinin yazılı olarak yapılması zorunludur. Sözleşme süresi beş yıldan çok olamaz.

Sorumlu müdür sözleşmesi sorumlu müdür sertifikasının yenilenmemesi, iptal edilmesi, süresinin sona ermesi veya tarafların karşılıklı anlaşması hallerinde kendiliğinden sona erer. Sorumlu müdür sözleşmesi ayrıca, sözleşmenin taraflarından her biri tarafından, karşı tarafa en az bir ay önceden haber vermek şartıyla, tek taraflı olarak sona erdirilebilir.

15/12/2016 tarih ve 29919 sayılı resmî gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik ile eklenen 19/A maddesinde sorumlu müdür sözleşmesinin imzalanmasından sonra 10 iş günü içerisinde sorumlu müdürün LPG otogaz istasyonu sorumlu müdür belgesinin düzenlenmesi amacıyla TMMOB’a başvurulmasının zorunlu olduğu, aksi hâlde sorumlu müdür sözleşmesinin imzalanmamış sayılacağı belirtilmiştir. Buna göre, sorumlu müdür belgesi, sorumlu müdür sözleşmesi imzalayarak istasyonda çalışmaya başlayan sorumlu müdürün TMMOB’dan 10 iş günü içerisinde alacağı belge olarak tanımlanmıştır.

5307 sayılı LPG Piyasası Kanunun 17. maddesi 14.2.2019 tarihli 7164 sayılı Kanunun 36. maddesi ile yeniden düzenlenmiştir. Buna göre;

“Lisans sahibi kişiler hakkında bu Kanuna, ikincil mevzuata veya lisans hükümlerine, Kurul kararlarına aykırı davranılması hâlinde; Kurul tarafından belirlenen niteliği itibarıyla düzeltme imkânı olan fiiller için ilgilisine Kurum veya Kurumca yetkilendirilen kuruluşlar tarafından, otuz gün içerisinde aykırılığın giderilmesi, aksi halde hakkında geçici durdurma yapılabileceği ihtar edilir. Verilen ihtar süresi sonunda mevzuata aykırı durumu devam ettirenlerin ilgili piyasa faaliyeti altmış gün süre ile geçici olarak durdurulur. Niteliği itibarıyla düzeltme imkânı olan fiilin tespit tarihinden itibaren iki yıl içerisinde tekrar edilmesi hâlinde ise ihtar işlemi uygulanmaksızın ilgili piyasa faaliyeti altmış gün süre ile geçici olarak durdurulur. Geçici durdurma süresince, tehlikeli eylemin veya kötüniyetin veya ürünlerde zarar oluşmasının önlenmesi ile faaliyetin durdurulmasına neden olan durumun ortadan kaldırılmasına ilişkin faaliyetler dışında hiçbir piyasa faaliyeti yapılamaz. Geçici durdurma süresi sonunda da tespit edilen aykırılıklar giderilmezse, faaliyetin durdurulmasına devam edilerek soruşturma başlatılır ve gerekli idari yaptırımlar uygulanır.”

Danıştay 13. Dairesinin 02.05.2019 tarihli kararında 5307 sayılı LPG Kanununda yapılan bu düzenlemenin, idari para cezaları yönünden cezalandırılmadan önce hukuka aykırı davranışta bulunan kişi veya kişilere hukuka aykırı durumun ortadan kaldırılması için tanınmış bir hak olduğu, bu yönüyle kişinin cezalandırılabilmesine ilişkin bir ön koşul teşkil ettiği ve söz konusu fiilleri işleyenler bakımından daha önce böyle bir usul öngörülmeyip, fiilin sabit görülmesi hâlinde doğrudan idari para cezasına muhatap oldukları dikkate alındığında, anılan kanun değişikliğinin lehe kanun hükmü niteliğini taşıdığı sonucuna varılmıştır.

“İstasyonda sorumlu müdür belgesine sahip sorumlu müdür çalıştırılmaması” niteliği itibarıyla düzeltme imkânı bulunan fiiller arasındadır. Bu kapsamda, Danıştay, lehe kanun hükümleri uyarınca ihtar müessesesi kapsamında değerlendirilen sorumlu müdür belgesine sahip sorumlu müdür çalıştırmama fiili sebebiyle EPDK tarafından uygulanan idari para cezalarının iptali gerektiği sonucuna varmıştır.