LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİNDE PROJE ONAY SÜRECİNE HUKUKİ BİR BAKIŞ
Elektrik tesislerinin proje onay ve onaylı projelerine göre yapılan tesislerin kabul işlemleri ve tutanak onay işlemleri yetkisi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığa “Bakanlık” aittir. Bakanlık bu yetkisini doğrudan kullanabileceği gibi bu işlemleri ihtisas sahibi kurum, kuruluş veya tüzel kişilerle birlikte yapabilir ya da kurum, kuruluş veya tüzel kişilerden hizmet alarak ya da bu kurum, kuruluş veya tüzel kişilere yetki devretmek suretiyle yaptırabilir. Bu bağlamda “Bakanlık” lisanssız elektrik üretim tesislerinin proje onayı, kabulü ve tutanak onayı işlemleri için Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş’yi “TEDAŞ” yetkilendirmiştir.
Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin “Yönetmelik” hükümleri gereği kendisine Bağlantı Anlaşmasına Çağrı Mektubu gönderilen gerçek veya tüzel kişilere üretim tesisinin inşaatına başlanabilmesi için Elektrik Tesisleri Proje Yönetmeliği “Proje Yönetmeliği” çerçevesinde alınması gereken proje onayını “Proje Onayı” (rüzgar enerjisine dayalı başvurularda ayrıca Teknik Etkileşim İzinini) ilgili şebeke işletmecisine eksiksiz olarak sunmaları için Bağlantı Anlaşmasına Çağrı Mektubunun tebliğ tarihinden itibaren yüzseksengün süre verilir. Bağlantı Anlaşmasına Çağrı Mektubu gönderilen gerçek veya tüzel kişiler söz konusu sürenin ilk doksan günü içerisinde üretim tesisi ve varsa irtibat hattı projesini Bakanlık veya Bakanlığın yetki verdiği kurum ve/veya tüzel kişilerin onayına sunmak zorundadır. Bu süre içerisinde proje onayı için başvuruda bulunmayan gerçek veya tüzel kişilerin bağlantı başvuruları geçersiz sayılarak sunmuş oldukları belgeler ilgili şebeke işletmecisi tarafından kendilerine iade edilir.
Başvuru sahiplerinin üretim tesisinin inşaatına başlanabilmesi için “Proje Onayı”nı ve rüzgar enerjisine dayalı başvurularda ayrıca Teknik Etkileşim İznini kendi kusurları olmaksızın edinemediklerinin İlgili Şebeke İşletmecisi tarafından anlaşılması halinde, ilgili gerçek veya tüzel kişilere İlgili Şebeke İşletmecisi tarafından yüzseksen günlük süreye ilaveten üç ay ilave süre verilir. Bu kapsamda kendilerine ek süre verilen başvuru sahibi gerçek ve tüzel kişiler, verilen ek süre sonuna kadar söz konusu belgeleri İlgili Şebeke İşletmecisine sunamazlar ise, ilgili şebeke işletmecisi ile bağlantı anlaşması imzalama hakkını kaybeder ve mevcut belgeleri kendisine iade edilir.
“Proje Yönetmeliği” göre; elektronik ortamda sunulan projelerde ve/veya basılı doküman üzerinden yapılan detaylı inceleme sırasında tespit edilen eksik ve hatalı hususlar başvuru sahibine 15 iş günü içerisinde bildirilerek ilgili hususların 15 iş günü içerisinde düzeltilmesi istenir. Tespit edilen eksik ve hataların tamamının bu süre içerisinde giderilememesi halinde projeler yazı ile iade edilir.
Yüzseksen günlük sürenin ilk doksan günü içerisinde “TEDAŞ”a “Proje Onayı” için başvuran gerçek ve tüzel kişiler için “TEDAŞ” tarafından tespit edilen ve 15 gün içerisinde başvuru sahiplerine bildirilerek düzeltilmesi istenilen eksik ve hatalı hususların 15 günlük süre içerisinde başvuru sahibi tarafından giderilememesi nedeniyle projelerin iade edilmesi işlemi proje onay başvurusunun reddi anlamına mı gelmektedir? “Proje Yönetmeliği”nde yazılı olarak iade edilen projelerin eksik ve hatalar giderildikten sonra tekrardan “Proje Onayı” için başvuru yapılmasını engelleyici bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu nedenle projelerin iade işlemini ret işlemi olarak kabul etmek kanaatimizce uygun değildir. Bununla birlikte yazılı olarak iade edilen projeler için eksik ve hatalı hususların giderilerek yüzseksen günlük sürenin tamamlanmasından önce onay için tekrar “TEDAŞ”a sunulması halinde bu projeler için incelemenin devam etmesi gerekir. Zira bu başvuru yeni bir başvuru değil, yapılmış başvurunun devamı niteliğinde bir başvurudur. Neticede yüzseksen günlük süre içerisinde “Proje Onay”ının tamamlanmamış olması durumunda başvuru sahibi tarafından ilgili şebeke işletmecisine “TEDAŞ”a “Proje Onay” başvurusu yapıldığının belgelenmesi halinde ilgili şebeke işletmecisi tarafından yüzseksen günlük süreye ilaveten üç ay ilave süre verilmesi gerektiği kanaatindeyiz.
