KAMUDA ENERJİ PERFORMANS SÖZLEŞMELERİNDE İZLEME DÖNEMİ VE ÖDEMELER
Bu çalışmada kamuda enerji performans sözleşmelerinin uygulama döneminin kabul ile tamamlanmasının ardından izleme dönemi ile tasarruf doğrulama faaliyetleri ve tasarruf doğrulama raporunun uygulama kontrol komisyonu tarafından uygun görülmesi ve onaylanması halinde yükleniciye ödemelerin yapılması konuları ilgili mevzuat çerçevesinde ele alınmıştır.
İzleme Dönemi ve Tasarruf Doğrulama Faaliyetleri
Kamuda Enerji Performans Sözleşmelerinin Uygulanmasına İlişkin Tebliğ’in (“Tebliğ”) 12. maddesine göre, Projenin uygulama kontrol komisyonu tarafından kabul edilmesiyle birlikte izleme dönemi başlamakta ve sözleşme süresi boyunca devam etmektedir. Bu dönemde yüklenici, ekipmanların garanti işlemlerinden, tasarruf performansının izlenmesinden, gerekli eğitim ve dokümantasyonun sağlanmasından, tasarruf doğrulama raporunun hazırlanması ve idareye sunulmasından, doğrulama için gerekli iş ve işlemlerden, tasarruf garantisini sağlayacak şekilde gerekli iyileştirmelerin süresi içinde yapılmasından, ekonomik ömrü dolan ekipmanların değiştirilmesinden, tasarruf doğrulamasına esas düzeltici ve önleyici faaliyetlerin zamanında yapılabilmesi için idare ile işbirliği yapılmasından ve ihale dokümanlarında belirtilen diğer işlerden sorumludur.
Bu dönemin başladığı tarihten itibaren yüklenici tamamlanan her 12 ayın veya sözleşmede belirlenecek hakediş dönemlerinin sonunda tasarruf doğrulama raporu hazırlayacaktır. Tasarruf doğrulama raporu, izleme dönemi boyunca, sözleşmede belirlenen dönemlerde yüklenici tarafından TS ISO 50006 ve Uluslararası Ölçme ve Doğrulama Protokolü veya TS ISO 50015 standardına uygun olarak hazırlanan, referans enerji tüketimini etkileyen değişkenler dikkate alınarak doğrulanan tasarruf miktarını gösteren rapordur. Söz konusu rapor, Tebliğ Ek-2’de yer alan şartname taslağının eki olan ölçme ve doğrulama planı ile yıllık tasarruf doğrulama raporu formatına uygun olarak hazırlanacaktır.
Tasarruf doğrulama raporunun değerlendirilmesi sürecinde işleyiş aşağıdaki şekilde olmaktadır:
Tasarruf doğrulama raporuna göre, hiçbir tasarruf sağlanamaması halinde idare sözleşmeyi feshederek teminatı irat kaydedecek ve genel hükümleri uygulayacaktır.
Tasarruf doğrulama raporuna göre belli düzeyde tasarruf sağlandığı hallerde, söz konusu rapor uygulama kontrol komisyonu tarafından kabul edilebileceği gibi raporun uygun bulunmaması ve onaylanmaması da söz konusu olabilir. Tasarruf doğrulama raporunun, uygulama kontrol komisyonu tarafından onaylanması halinde yükleniciye, sözleşme hükümlerine uygun olarak ödeme yapılacaktır. Tasarruf doğrulama raporunun, uygulama kontrol komisyonu tarafından uygun bulunmaması ve onaylanmaması halinde yükleniciye ödeme yapılmayacak ve bu husus yükleniciye detaylarıyla birlikte gerekçeli olarak bildirilecektir.
Bunun üzerine yüklenicinin, uygunsuzluğa yönelik düzeltmelerini ve/veya açıklamalarını uygulama kontrol komisyonuna sunması gerekmektedir. Uygulama kontrol komisyonunun yüklenicinin açıklamalarını ve/veya düzeltmelerini yeterli görmesi halinde tasarruf doğrulama raporu onaylanacaktır. Bununla birlikte, idare ve yüklenicinin tasarruf doğrulama raporu hakkında nihai bir anlaşmaya varamamaları da söz konusu olabilir. Bu durumda, yüklenici üçüncü taraf ölçme doğrulama uzmanı atanmasını talep edebilecektir. Üçüncü taraf ölçme doğrulama uzmanının bütün giderleri yüklenici tarafından karşılanır. Bu durumda ilgili tarafın başvuru tarihinden itibaren en geç 10 gün içerisinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının yayımladığı ölçme doğrulama uzmanı listesinden her iki tarafın uygun bulması ile seçilecek ölçme doğrulama uzmanı uyuşmazlığa dair inceleme ve görüş raporu hazırlamak üzere görevlendirilecektir.
İdare ve yüklenicinin bu aşamadaki yükümlülüğü, görevlendirilen ölçme doğrulama uzmanına gerekli cihaz, bilgi ve belgeleri temin etmek ve yerinde inceleme için gerekli kolaylığı sağlamaktır. Bu çerçevede idare, yüklenici ve ölçme doğrulama uzmanı, gerekli bilgi ve belgelerin temin edildiğini tutanak altına alır.
Ölçme doğrulama uzmanı, görüş raporunu hazırlarken, tasarruf doğrulama raporundaki uygun bulunmayan hususların (veriler, hesaplar ve benzeri) doğruluğunu kontrol edecek ve gerekli çalışmaları yapacaktır. Ölçme doğrulama uzmanı, tutanağın imza tarihinden itibaren 30 gün içerisinde tasarruf doğrulama raporuna dair görüş raporunu hazırlayarak idareye ve yükleniciye sunacaktır.
Yüklenici ve idarenin ölçüm belirsizliği, kalibrasyon, metodoloji ve benzeri teknik hususlara ilişkin olarak, Türk Akreditasyon Kurumu, Türk Standartları Enstitüsü, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) veya üniversitelerin ilgili fakültelerinden de görüş alma imkanı vardır. Alınmış olan tüm bu görüşler çerçevesinde yüklenici ve idare, nihai değerlendirmelerini yaparak tasarruf doğrulama raporu ve tasarruf miktarı üzerinde uzlaşmak üzere azami özen ve gayreti gösterir.
İdare ve yüklenicinin, söz konusu değerlendirme sürecinden sonra uzlaşması halinde, uzlaşılan tasarruf miktarına uygun olarak ödeme yapılacaktır. İdare ile yüklenici arasında uzlaşmaya varılamaması halinde ise; ancak idarenin tasarruf ettiği kadar yükleniciye ödeme yapılacaktır. Bu ödemenin yapılabilmesi için tasarrufun Karar ve Tebliğ’de belirtilen hükümleri de sağlaması gerekmektedir. Öte yandan idare tarafından kabul edilmemiş olan tasarruf miktarı için yüklenicinin hukuki yollara başvurma hakkı saklıdır.
Yükleniciye Ödeme Yapılması
Tasarruf doğrulama raporunun uygulama kontrol komisyonu tarafından uygun görülmesi ve onaylanması halinde yükleniciye ödeme yapılması aşamasına geçilmektedir. İdare tarafından yüklenicinin teklifinde belirttiği yıllık tasarruf garantisi tutarından fazla olmamak kaydıyla, tasarruf doğrulama raporundaki doğrulanan toplam tasarruf tutarının sözleşmede belirlenen oranı kadar enerji giderlerinin yapıldığı bütçe tertibinden yükleniciye ödeme yapılacaktır.
Tasarruf doğrulama raporunun onaylanması ve ödemelerin yapılması için enerji performans sözleşmesinde belli süreler öngörülmekte ve rapor ile ödemeler söz konusu süreler içerisinde yapılmaktadır. Bu çerçevede idarenin sözleşmede tanımlamak suretiyle bir yıldan kısa dönemlerde de ödeme yapması mümkündür. Bu durumda yıllık bazda doğrulanan tasarrufun ekonomik karşılığı ve yıl boyunca yapılan ödemeler dikkate alınarak yıllık bazda mahsuplaşma yapılacaktır.
Yüklenicinin izleme döneminin başladığı 12 aylık her dönemin sonunda, tüm uygulama alanlarının toplamı üzerinden taahhüt ettiği tasarruf garantisinin en az %70’ini sağlamak yükümlülüğü vardır. Tüm uygulama alanlarının toplamı üzerinden, doğrulanan tasarruf miktarının bu oranın altında olması halinde yükleniciye herhangi bir ödeme yapılmayacak ve yüklenici, idareye mali yük getirmemek kaydıyla gerekli iyileştirmeleri projede revizyon dahil olmak üzere yapacaktır. Sözleşmede farklı hakediş dönemi tanımlanmış olması ve yükleniciye 12 aydan kısa dönemlerde ödeme yapılmış olması halinde, yükleniciye 12 aydan kısa dönemlerde yapılan ödemelerin yıllık bazda doğrulanan tasarrufun ekonomik karşılığından fazla olduğu anlaşılırsa, yüklenici, yapılan fazla ödemeleri idare tarafından belirlenen süre içerisinde idareye geri ödeyecektir.
Öte yandan Yüklenicinin tasarruf performansına dair eksiklikleri gidermesi ve bir sonraki dönemde doğrulanan tasarruf miktarının tasarruf garantisinin %70’i ve üzerinde gerçekleşmesi durumunda, bir önceki dönem veya dönemlerde tasarruf garantisini sağlamadığı için yapılmayan ödemeler ilgili dönem içerisinde doğrulanan tasarruf miktarı üzerinden gerçekleştirilecektir. Bununla birlikte yüklenici bu durumda gecikme faizi, eskalasyon ve benzeri gerekçeyle artış talep edemeyecektir.
İzleme dönemi boyunca, birbirini takip eden 12 aylık dönemlere ait doğrulanan tasarruf miktarının üç dönem boyunca tasarruf garantisinin %70’inin altında kalması durumunda ise sözleşme idarece feshedilerek teminat irat kaydedilir ve genel hükümler uygulanır. Bu durumda, yüklenici fesih nedeniyle idareden zarar, ziyan ve benzeri herhangi bir nam ve ad altında talepte bulunamayacaktır.
© 2021 BOSCA Hukuk
BOSCA Hukuk, Türk ve Yabancı müvekkillerine hukukun her alanında hizmet vermektedir. Bu yazı, Türkiye’de hukuk alanındaki güncel gelişmeleri müvekkillerimiz ve diğer ilgililer ile paylaşmak amacıyla hazırlanmış olup, hukuki görüş veya tavsiye teşkil etmez. Gerektiğinde özel hallerde, hukuki tavsiye alınmalıdır.