KAMUDA ENERJİ PERFORMANS SÖZLEŞMELERİ UYGULAMASINDA İHALEYE KATILAMAYACAK OLANLAR VE İHALELERDE YASAK FİİL VE DAVRANIŞLAR
Kamuda enerji performans sözleşmesi imzalanması amacıyla yapılacak ihalelere tüzel kişiler ve bunların oluşturdukları iş ortaklıkları teklif verebilmektedir. Ancak her ortağın ilgili işin belli bir bölümünü üstlendikleri konsorsiyumlar, enerji performans sözleşmeleri kapsamında ihalelere teklif veremez.
Söz konusu ihalelere katılamayacak olanlar ayrıca Kamuda Enerji Performans Sözleşmelerinin Uygulanmasına İlişkin Tebliğ’in (“Tebliğ”) 7. maddesinde ve ihalelerde yasak olan fiil ve davranışlar ise 15. maddede düzenlenmiştir. Bu çalışmada, kamuda enerji performans sözleşmesi imzalanması amacıyla yapılacak ihalelere katılamayacak olanlar ve söz konusu ihalelerde yasaklı olan fiil ve davranışlar ele alınmıştır.
İhalelere Katılamayacak Olanlar
Tebliğ’in 7. maddesine göre, aşağıda sayılanlar doğrudan veya dolaylı veya alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihalelere katılamayacaklardır:
a) 4.1.2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve diğer kanunlardaki hükümler gereğince geçici veya sürekli olarak idarelerce veya mahkeme kararıyla kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanlar ile 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan veya örgütlü suçlardan veyahut kendi ülkesinde ya da yabancı bir ülkede kamu görevlilerine rüşvet verme suçundan dolayı hükümlü bulunanlar.
b) İlgili mercilerce hileli iflas ettiğine karar verilenler.
c) İhaleyi yapan idarenin ihale yetkilisi kişileri ve bu yetkiye sahip kurullarda görevli kişiler ile bu şahısların eşleri ve üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımları ile evlatlıkları ve evlat edinenleri.
ç) İhaleyi yapan idarenin ihale konusu işle ilgili her türlü ihale işlemlerini hazırlamak, yürütmek, sonuçlandırmak ve onaylamakla görevli olanlar ile bu şahısların eşleri ve üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımları ile evlatlıkları ve evlat edinenleri.
e) Yukarıdaki (c) ve (ç) bentlerinde belirtilenlerin ortakları ile şirketleri (bu kişilerin yönetim kurullarında görevli bulunmadıkları veya sermayesinin %10’undan fazlasına sahip olmadıkları anonim şirketler hariç).
Öte yandan ihale konusu işin danışmanlık hizmetlerini yapan yükleniciler de bu işin ihalesine ve aynı şekilde, ihale konusu işin yüklenicileri de o işin danışmanlık hizmeti ihalelerine katılamayacaklardır. Bu yasaklar, bunların ortaklık ve yönetim ilişkisi olan şirketleri ile bu şirketlerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları şirketleri için de geçerlidir (m. 7/f).
Ayrıca ihaleyi yapan idare bünyesinde bulunan veya idare ile ilgili her ne amaçla kurulmuş olursa olsun vakıf, dernek, birlik, sandık gibi kuruluşlar ile bu kuruluşların ortak oldukları şirketler bu idarelerin ihalelerine katılamayacaklardır (m. 7/g).
İhalelerde Yasak Olan Fiil ve Davranışlar
Tebliğ’in 15. maddesine göre kamuda enerji performans sözleşmesi imzalanması amacıyla yapılacak ihalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
a) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikap, rüşvet suretiyle veya başka yollarla ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek.
b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.
c) Sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek.
ç) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekâleten birden fazla teklif vermek.
d) Tebliğ’in 7. maddesine göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmak.
Yasaklama Hükümlerine Aykırılık
Yüklenici, ihale sürecinde ve sözleşme süresi boyunca 4734 sayılı Kanun ve 5.1.2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nda tanımlanan ceza ve yasaklama hükümleri ile Kamuda Enerji Performans Sözleşmelerine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı, Tebliğ ve eklerinde yer alan diğer yaptırım hükümlerine tabidir. Yüklenicinin, sözleşme kapsamında 4734 sayılı Kanun, 4735 sayılı Kanun ve bu kanunlarla ilgili mevzuatta belirtilen ceza ve ihalelerden yasaklama hükümlerine aykırı davranması halinde bu kanunlara göre gerekli ceza ve yasaklama hükümlerinin uygulanması için ilgili bakanlıklara ve Kamu İhale Kurumuna bildirim yapılacaktır (Tebliğ, m. 14/4).
İlgili idarelerin, ihale sürecinde teklif değerlendirme aşamasında ve ihale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce, isteklilerin herhangi bir yasaklamaya tabi olup olmadığını kontrol etmeleri gerekmektedir. Buna göre, ihale sürecinde teklif değerlendirme aşamasında, Kamu İhale Kurumunun EKAP sisteminden isteklinin herhangi bir yasaklamaya tabi olup olmadığı kontrol edilmektedir. İhale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce de idareler, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa en uygun ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını teyit ettirerek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemekle yükümlüdür.
Tebliğ’in 7. maddesinde belirtilen ihaleye katılamayacaklar arasında olmasına rağmen ihaleye katılmış olan istekliler için de Tebliğ’de yaptırım öngörülmüştür. Buna göre, bu durumda olan istekliler ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilmektedir. Ayrıca, bu durumun tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında tespit edilememesi nedeniyle bunlardan biri üzerine ihale yapılmışsa, ilgili isteklinin teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilecektir (Tebliğ, m. 7/2).
© 2021 BOSCA Hukuk
BOSCA Hukuk, Türk ve Yabancı müvekkillerine hukukun her alanında hizmet vermektedir. Bu yazı, Türkiye’de hukuk alanındaki güncel gelişmeleri müvekkillerimiz ve diğer ilgililer ile paylaşmak amacıyla hazırlanmış olup, hukuki görüş veya tavsiye teşkil etmez. Gerektiğinde özel hallerde, hukuki tavsiye alınmalıdır.